Wanneer het universum onze speeltuin wordt. De wereld wordt steeds groter, men komt, althans in de sci-fi werken, vaak met andere groeperingen van andere planeten in aanraking met andere geloven, rituelen en gedachtes over ‘the way things are’. En net zoals in de gewone menselijke wereld, botsen die groepen nogal eens met elkaar.
Sci-fi gaat voor sommigen over techniek en voertuigen, over nerdy stuff. Voor mij gaat het met name over filosofie, over nieuwe mogelijkheden. Over manieren van samenleven met elkaar en richting geven aan je leven. En wat ik daarbij heerlijk vind is dat zowel sci-fi als fantasy je laten uitstijgen boven de waan van de dag. De dingen waar we aan gewend zijn. En toen ik me dat bedacht, bedacht ik me ook dat ik die uitdrukking eigenlijk heel wonderlijk vind.
De waan van alledag. The mundane. Het alledaagse.
Ik heb niets tegen het alledaagse. Integendeel, ik vind het een kunst om de wereld en het alledaagse te kunnen accepteren en daar de schoonheid van in te kunnen zien. Maar als je een beetje dromerig en – euh – kritisch bent aangelegd, dan kun je – lees: ik – het niet nalaten om soms met een kritisch oog naar buiten te kijken. Want inderdaad, we leven vaak ook wel in een alledaagse waan. Over wat we belangrijk vinden. Of onbewust opgelegd gekregen hebben wat we belangrijk vinden. Een auto? Een hypotheek? Een groot huis? De hele wereld zien? Oh, ik heb genoeg wanen in mijn hoofd over het leven, laten we dat voorop stellen.
Een van mijn beste vriendinnetjes en ik filosofeerden laatst over onze hang naar nieuwe projecten. Wij starten graag nieuwe dingen op, vinden alles leuk. De ene keer haken we, de andere keer schilderen we of bedenken we een boek te gaan schrijven. En daar kunnen we onszelf mee voor het hoofd slaan, maar we kunnen er ook wel een beetje om lachen, want in feite is dat een heel menselijke valkuil. Projectjes verzinnen. Je hoofd bezighouden. Want wij zijn immers die verwende – en welvarende – generatie die de oorlog net niet meegemaakt heeft. Die nooit honger gekend heeft. Die het allemaal prima voor elkaar heeft. En daarbij zich in grote mate afvraagt waar zij dan nu voor moeten strijden. Waarvoor wij elke dag ons bed uit mogen komen.
Daarbij denk ik meteen aan de piramide van Maslow – ken je ’em nog uit je Marketing lessen? -, we zijn helemaal naar het nokkie van de piramide geklommen (voor degenen die een opfrisser nodig hebben, heb ik hem hiernaast neergezet: note: dit is wel een uitgebreide versie), hebben alles wat we nodig hebben, en vragen ons nu af hoe we een bijdrage kunnen leveren.
Dat levert wel een aantal gevechten tussen idealen, verwachtingen en vooral met jezelf op. Wat willen we? Willen we een huis of niet, gaan we ergens settelen of niet, gaan we met minder proberen te leven en baantjes betrekken waarmee we anderen kunnen helpen? De noodzaak tot het heropbouwen van ons land en Europa, is inmiddels voorbij. De drijfveer om keihard met materieel te blijven knokken en maar meer en meer te produceren is eigenlijk weg aan het vloeien – behalve wellicht in het geval van voedsel en schoon drinkwater. We schijnen in een economische crisis te zitten, maar ik zie dag in dag uit alle terrasjes en restaurantjes propvol zitten. We stressen met zijn allen wat af om alles maar gedaan te krijgen, boodschappen, kinderen naar school, rennen vliegen en weer doorgaan.
De waan van alledag.
We zoeken iets wat voldoening geeft. Wat uitmaakt. We zoeken onze eigen religie, onze eigen filosofie. In een tijd waar we niet langer gedwongen worden om ofwel katholiek of protestands te zijn, waar werken niet langer ‘brood op de plank’ is of ‘doen wat de baas zegt’, in de tijd van de vrije mening, de vrije geest en de vrije markt, hebben we meer vrijheid dan ooit.
Plus de enorme lading verantwoordelijkheid om die vrijheid zelf in te vullen.
De valkuil is om mee te stromen in de waan van de dag. De uitdaging is om die waan een eigen draai te geven, om wakker te worden in de waan van de dag. Uit de roes te stappen en te bedenken wat jij nou echt belangrijk vindt. En dat is best wel errug lastig kan ik je vertellen. Je kunt het echter niet overhaasten. Je vindt niet zomaar je bestemming.
Dus lachen mijn vriendin en ik erom. Om onze eigen malle fratsen om het leven voor te zijn, om te denken dat we het weten, en te denken dat het allemaal anders moet. We laten ons mee stromen in de waan van de dag, maar houden onze ogen en onze geest open. Want jouw eigen levenspad kun je enkel zelf vinden. En die houdt echt geen rekening met kloktijd van 5 jaren plannen en een 9 tot 5 mentaliteit. Die waan hebben we zelf bedacht. Neem die waan alsjeblieft niet te serieus. Dan probeer ik het ook.
The mystery of life isn’t a problem to solve, but a reality to experience. – Dune