1. Achteloosheid heeft een persoonlijke prijs.
Wanneer testpersonen gedwongen werden om hun gevoelens van compassie te onderdrukken wanneer ze naar vreselijk zielige afbeeldingen keken (ondervoede kinderen, oorlog en ander leed) bleek dat ze zich daarna minder geneigd voelen om zich aan morele principes te houden. Door het gevoel van compassie te onderdrukken, vertelden de proefpersonen zichzelf – onbewust – dat die morele principes blijkbaar niet zo relevant waren.
Het wèl meeleven; geven van geld aan een bedelaar, lekker meejanken met die zeehondjes reclame op tv en het doneren van geld en spullen, is blijkbaar een belangrijk onderdeel om bij je principes te kunnen blijven. Walk the talk, zoals ze in het Engels zeggen, om je principes levend te houden, moet je ze in de praktijk brengen.
2. Hoge status brengt lage etische waarden met zich mee
Voortbordurend op het vorige punt, blijkt dat mensen met een hoge status meer gefocust zijn op zichzelf, zich minder verbonden voelen met anderen, en daarom beslissingen kunnen maken die ethisch onverantwoordelijk zijn. De mensen die verantwoordelijk zijn voor de krediet crisis, de bankiers die onverantwoorde keuzes hebben gemaakt zou je als voorbeeld kunnen stellen.
Ook zijn ze meer geneigd om mensen af te snijden in het verkeer, van snoepgoed te eten waarvan ze weten dat het eigenlijk voor de kinderen bedoeld is of met goed gevoel geld te ontvangen dat ze eigenlijk niet verdiend hebben.
De welgestelden bleken minder vrijgevig, minder compassie en empathie te bezitten.
Zijn welgestelden daarom slechte mensen? Nee, dat niet. Hun status en rijkdom geeft ze een onrealistisch beeld van de wereld om hen heen. Daarbij kan rijkdom en status tot veel jaloezie en zelf geweld leiden, waardoor de welgestelden soms inderdaad kunnen rekenen op meer vijandigheid, en hun medemens minder vertrouwen. Je zou kunnen zeggen dat het één het ander versterkt.
3. Geluk draait om respect, niet om geld.
Mensen die geaccepteerd, aardig gevonden en verwelkomt worden in hun lokale hiërarchie omgeving, voelen zich gelukkiger dan mensen die simpelweg meer geld tot hun beschikking hebben. Een goed persoon zijn, die aardig, gerespecteerd wordt door zijn omgeving en een rijk sociaal leven heeft, is veel gelukkiger dan iemand die veel geld heeft.
Van nature wil een mens het gevoel hebben een onderdeel te zijn van een sociaal geheel. Niet onbelangrijk, want het is broodnodig om te kunnen overleven. Naast simpelweg overleven, brengt het ons geluk.
4. Vriendelijkheid is een beloning op zichzelf – zelfs voor peuters.
Onderzoek heeft aangetoond dat kinderen van 18 maanden spontaan mensen helpen wanneer ze voelen dat het nodig is. Doen ze dat alleen maar om geaccepteerd te worden en hun ouders het naar hun zin te maken? Blijkbaar niet. De hulpvaardigheid van kinderen blijkt gemotiveerd te worden door een diep gevoel van compassie voor anderen.
Dit werd gemeten door een bijzonder onderzoek. Onderzoekers zagen dat de omvang van de pupil groter werd – een teken van bezorgdheid, soms zelfs van stress – wanneer een kind zag dat een ander hulp nodig had. Wanneer die persoon geholpen werd, werd hun pupil weer kleiner. Dat gebeurde zowel als het kind de hulp verzorgde, maar ook als ze zagen dat iemand anders dat deed. Dat lijkt aan te tonen dat kinderen geven om de situatie zelf, en dat het niet iets is wat hen beter laat voelen omdat ze zèlf hulp geven.
Een ander onderzoek toonde aan dat kinderen die net 2 jaar werden, blijer werden van het weggeven van een lekkernij, dan van het krijgen ervan. In het bijzonder, een lekkernij die ze zelf al gekregen hadden, dus iets weggaven wat al voor hen bestemd was. Waarlijk altruïstisch dus! Dat geeft een heel ander beeld dan kinderen die hun speelgoed halsstarrig vasthouden en niet willen delen met anderen.
Alhoewel dit soort resultaten wel gesuggereerd werden, is dit het eerste onderzoek dat daadwerkelijk aantoont dat altruïsme ook bij jonge kinderen al een gevoel geeft van beloning en dat zij blijer worden van geven dan van krijgen.
5. We kunnen onszelf trainen om meer compassie te ontwikkelen.
In het verleden heeft onderzoek zich voornamelijk gericht op het voorkomen en oplossen van depressies, chronische woede en stress. Tegenwoordig weten we dat we mensen ook kunnen ‘behandelen’ zodat ze meer positieve emoties en gedrag kunnen ontwikkelen (zoals met NLP) en dat empathie en gevoelens van geluk een soort vaardigheden blijken die we kunnen trainen.
Kun je compassie ook trainen? Vanuit het boeddhisme wordt zeker geloofd dat compassie iets is wat je kunt trainen door meditatie en het beoefenen van compassie in de praktijk. Naast religie doet wetenschap ook onderzoek naar compassie. Dit onderzoek stuurde 100 volwassenen op een compassie-trainings-kamp van 9 weken. Door deze weken heen vulden de participanten enquêtes in over hun gevoel van compassie voor anderen, het ontvangen van compassie en compassie voor henzelf.
Door de weken heen rapporteerden de proefpersonen een significante stijging van deze drie gebieden. Er moet nog meer onderzoek naar gedaan worden, maar het lijkt erop te duiden dat compassie zeker te trainen is.
6. Dankbaarheid houdt relaties gezond, ook in moeilijke tijden.
Verschillende onderzoeken hebben aangetoond dat dankbaarheid voelen naar je partner een relatie goed houdt en ook verbetert. Nieuw onderzoek heeft nu aangetoond dat er nog een kritische dimensie aan dankbaarheid zit, namelijk de mate waarin een partner zich gewaardeerd voelt door zijn of haar partner.
Het gevoel dat je partner je respecteert en waardeert geeft de ander het gevoel van stabiliteit en veiligheid, en zorgt er daarbij voor dat de ander zich kan richten op de dingen waarvoor we de partner waarderen, waardoor we ook beter luisteren naar onze partner en proberen zijn of haar behoeften te vervullen. Het heeft dus een versterkende werking. Beide partners versterken elkaar en voelen zich meer toegewijd aan elkaar en de relatie.
Dus, wanneer een moeilijke tijd aan lijkt te breken, is de focus op dankbaarheid heel belangrijk om er zonder kleerscheuren weer uit te komen. Door dankbaarheid te voelen durven we ons kwetsbaar op te stellen, naar de behoeften van onze partner te vragen en conflicten op te lossen, in plaats van ons van elkaar af te keren, wat de afstand groter maakt en kans op een breuk vergroot.
Wil je de relatie met je partner verbeteren en verdiepen? Wees dankbaar en deel je dankbaarheid, leef je in de ander in, durf je kwetsbaar op te stellen.
7. Mensen zijn van nature geneigd om samen te werken in plaats van te rivaliseren.
Dit vind ik een bijzondere. Ik heb een tijdlang gedacht dat de mens instinctief geneigd was om te wedijveren met de ander. Een soort survival of the fittest. Dat mensen ook dienen samen te werken bleek logisch, maar ik heb altijd het idee gehad dat dit aarzelend ontstond. Uit pure noodzaak.
Een onderzoek uitgevoerd door een aantal onderzoekers van Harvard gingen wederom met deze vraag aan de slag: zijn mensen van nature geneigd tot samenwerken of tot wedijveren?
Om een gedegen onderzoeksresultaat te krijgen lieten ze duizend mensen een spel spelen waarbij ze een afweging moesten maken hoeveel geld ze ter beschikking zouden stellen om een openbaar zwembad te kunnen on
derhouden. Mensen die snel besloten, bleken 15% meer te geven dan mensen die er een tijdje over na dachten. In een vervolg onderzoek verdeelden ze de tweede onderzoeksgroep in een groep die snel moest beslissen, en een groep die er even over na moest denken. Wederom bleek dat de mensen die snel reageerden meer gaven.
Er blijkt dus een impuls te zijn om mee te willen werken aan iets wat voor anderen ook van belang is. Wanneer de ratio erbij komt kijken, worden we meer geneigd om te denken aan ons eigen belang. Uit het onderzoek kan nog niet direct afgeleid worden dat op genetisch niveau samenwerking onze natuur is en niet strijd, maar we kunnen wel stellen dat samenwerking in veel gevallen voordeliger is dan strijd.
8. Het najagen van geluk heeft een donkere kant.
Gelukkige mensen hebben het goed; ze hebben meer vrienden, leven langer en zijn gezonder. Aan de andere kant schijnt geluk ons ook te kunnen beroven van onze creativiteit, veiligheid en kan ervoor zorgen dat we ons minder makkelijk kunnen verbinden met anderen.
Een daaropvolgend onderzoek lijkt ook aan te tonen dat het najagen van geluk ons eenzaam kan maken.
Het lijkt zo te zijn dat wanneer we geluk in ons leven heel belangrijk vinden, en geluk vaak ervaren, dat we bij ongeluk ons eenzaam kunnen voelen. En dat klinkt ergens ook wel logisch. Daarnaast schijnt het, als we mensen aansporen om gelukkig te zijn, we ons eenzaam kunnen gaan voelen wanneer het ons ontbreekt aan geluk. Er is immers geen graadmeter voor geluk, en onze cultuur en media geven ons allerlei prikkels over wat ons gelukkig zou moeten maken.
Geluk kan dus een verwarrende toestand worden. Focussen op geluk kan erop duiden dat je meer met jezelf bezig bent, je eigen geluk najaagd, en daarom je af kunt zonderen van anderen. Juist het verbinden met anderen is belangrijk voor geluk. Het kan zijn dat mensen die eenzaam worden van hun jacht naar geluk het te hard najagen, of het in de verkeerde dingen zoeken (materieel) en zich teveel vergelijken met anderen.
9. Het hebben van kinderen maakt veel mensen – maar niet allen – gelukkiger.
Hoewel het hebben van kinderen – met name in onze maatschappij – zeer stressvol kan zijn, heeft het zeker zijn pluspunten.
Drie verschillende onderzoeken, die wereldwijde onderzoeksresultaten gebruikten, kwamen tot de conclusie dat het ouderschap mensen gelukkiger maakte dan mensen zonder kinderen. Er zitten wel wat haken en ogen aan dit resultaat.
Het ouderschap bleek mannen gelukkiger te maken dan vrouwen, al leken vrouwen die moeder geworden waren zich wel iets gelukkiger te voelen dan vrouwen zonder kinderen. Alleenstaande ouders bleken iets minder gelukkig te zijn dan kinderlozen, maar lieten minder tekenen van depressie zien.
De hoofdconclusie lijkt te zijn dat het hebben van kinderen mensen een doel in hun leven geeft, en dat geeft ze veel voldoening, ondanks de stress en uitdaging die erbij hoort.
10. Vriendelijkheid maakt kinderen populair.
In dit onderzoek gaven onderzoekers 400 scholieren één van deze twee simpele taken: vier weken lang moesten zij elke week drie aardige dingen doen of drie plekken bezoeken.
Alle kinderen (leeftijd 9-11) rapporteerden dat ze zich gelukkiger voelden, en meer klasgenoten wilden graag met ze omgaan. Maar de kinderen die drie aardige dingen per week moesten doen hadden een grotere piek in hun populairiteit en kregen meer vrienden dan de andere groep.
Het beste argument om je kind vriendelijker te laten zijn (zij moesten bijvoorbeeld hun moeder een knuffel geven als zij zich naar voelde, of hun lunch met een klasgenoot delen) is dat zij populairder worden en leuker gevonden worden, terwijl ze ook anderen helpen op hetzelfde moment. Anderen helpen = cool.
Daarbij worden kinderen die aardig gevonden worden minder snel gepest en voelen zich gestimuleerd om aardig te zijn voor anderen. Pro-sociaal gedrag stimuleren in hun klassen blijkt een belangrijk doel te kunnen zijn voor docenten.
Bijzondere resultaten!
Zelf ben ik van mening dat het najagen van geluk een valkuil in zichzelf is. Najagen betekent ergens achteraan gaan, het is dus elders, niet in het moment. Je moet het soort van ‘vangen’. Waar geluk ligt dichterbij tevredenheid, bij realiseren wat je hebt, dat alles op dit moment in orde is. Relativeren van problemen en zorgen en dankbaarheid voelen voor het heden.
Makkelijk? Nee, vooral niet in onze maatschappij, waarbij je vaak verteld wordt dat je nog gelukkiger wordt als je dit hebt of dat doet. Het is aan jou om te kijken wat je werkelijk geluk geeft, en daar mee te experimenteren. Wat heeft je vandaag een gevoel van geluk bezorgd?
